RODZAJE TKANIN – SŁOWNIK
Dowiedz się, czym różnią się tkaniny od dzianin, poznaj ich rodzaje i właściwości. Przedstawiamy przygotowany dla Was słownik rodzajów tkanin i dzianin.
Postanowiliśmy zebrać wiedzę na temat tkanin i ich rodzajów. Wierzymy, że może to pomóc w zrozumieniu podziału i ułatwi rozpoznanie rodzaju tkaniny podczas wizyty w sklepie, a podczas zakupów w naszym sklepie internetowym z tkaninami, będzie można łatwiej wyobrazić sobie budowę tkaniny i jej przeznaczenie.
Ze względu na rodzaje włókien możemy podzielić materiały na takie gatunki:
Bawełniane
Włókna bawełniane uzyskiwane są z torebek nasiennych rośliny o tej samej nazwie. Bawełna jest przewiewna i bardzo przyjemna w noszeniu i dotyku. Ma dużą higroskopijność, schnie powoli, zatrzymuje ciepło. Bawełna jest bardzo wytrzymała i prawie się nie elektryzuje, jest także mało sprężysta i rozciągliwa, przez co mocniej się gniecie.
Jedwabne
Włókna jedwabiu zyskiwane z kokonów jedwabnika morwowego – mówimy wtedy o jedwabiu hodowlanym morwowym, albo dębowego – mówimy wtedy o dzikich gatunkach jedwabiu dębowego. Jedwab jest chłodny w dotyku, a jednocześnie zatrzymuje ciepło. Dobrze chłonie wilgoć, choć nie sprawia wrażenia wilgotnego. Jest niezwykle przyjemny w dotyku. Jedwab dość dobrze się rozciąga, jest bardzo sprężysty, dlatego też nie gniecie się zbyt mocno. Jednak należy być ostrożny, bo może łatwo się odbarwić potem czy perfumami.
Lniane
Len uzyskiwany jest z łodyg rośliny zwanej lnem codziennym. Materiały lniane sprawiają wrażenie chłodnych w dotyku, szybko nasiąkają wodą i równie szybko oddają ją do otoczenia. Len jest sztywniejszy i twardszy od bawełny i co za tym idzie –bywa mniej przyjemny w dotyku. Ma bardzo dużą wytrzymałość. Jest nierozciągliwy, mało sprężysty i mocno się gniecie. Trudno się brudzi, nie mechaci się.
Wełniane
Włókna wełniane uzyskiwane są z sierści owiec, lam, wielbłądów itd. Delikatne, gładkie przędze czesankowe izolują trochę gorzej, natomiast grube przędze zgrzebne izolują bardzo dobrze. Wełna jest higroskopijna, przyjmuje sporo wilgoci, nie sprawiając wrażenia wilgotnej. Neutralizuje pot, schnie powoli. Wełna z jagniąt czy merynosowa jest niezwykle miękka, grubsze wełny mogą drapać skórę i są raczej szorstkie. Jest średnio wytrzymała, bardzo rozciągliwa i sprężysta.
Włókna chemiczne z polimerów naturalnych
Czyli włókna wiskozowe, modalne i miedziowe. Wiskozowe i modalne powstają z celulozy, natomiast miedziowe są zbudowane z celulozy zregenerowanej. Wiskoza ma porównywalny skład chemiczny z bawełną, jest chłonniejsza, przyjemna w dotyku i dobrze się nosi. Jest mniej wytrzymała niż bawełna, ale dwukrotnie bardziej rozciągliwa, jest tez mało sprężysta – dość mocno się gniecie. Tkaniny wiskozowe mogą być zarówno cienkie i miękkie jak i sztywne, a także połyskujące lub matowe.
Włókna miedziowe są przyjemne w dotyku, połyskują matowo, są mięsiste, dobrze się układają, bardzo przypominają jedwab. Szybko schną.
Włókna chemiczne z polimerów sztucznych
Czyli włókna poliakrylonitrylowe i modakrylowe. Włókna poliakrylonitrylowe maja chwyt podobny do wełny, mała gęstość, dużą odporność na związki chemiczne i światło. Używa się ich do produkcji okryć wierzchnich, imitacji futer, kołder, a także materiałów obiciowych i wykładzin.
Włókna modakrylowe hamują rozprzestrzenianie się ognia, używa się ich do produkcji odzieży ognioodpornej.
Włókna chemiczne z polimerów syntetycznych
Czyli włókna poliamidowe i poliestrowe. Poliamid może mieć postać cienkiej, gładkiej lub grubszej przędzy. Nie jest zbyt chłonny, lecz dość wytrzymały. Włókna poliamidowe są bardzo rozciągliwe i sprężyste, dlatego też tkaniny z nich wykonane mało się gniotą. Wytwarza się włóka poliamidowe o różnych grubościach – od cienkich po grube, od błyszczących po matowe. Są odporne na grzyby i bakterie.
Poliester nie jest zbyt chłonny, za to jest bardzo wytrzymały, mniej rozciągliwy od poliamidu. Włókna poliestrowe są niezwykle sprężyste, tkaniny z nich wykonanie prawie się nie gniotą. Podobnie jak w przypadku poliamidu, wytwarza się włókna poliestrowe o różnych grubościach oraz stopniu połysku.
Rozróżniamy także mieszanki włókien
Mieszanki włókien produkuje się w celu ulepszenia cech tkaniny, np. zwiększenia elastyczności, oraz jej wyglądu.
Rodzaje materiałów
W zależności od systemu splatania nitek rozróżnia się podstawowe rodzaje materiałów odzieżowych:
Tkaniny
Powstają w procesie tkania, czyli przeplatania nitek osnowy (które są ułożone wzdłużnie) z nitkami wątku (które są ułożone poprzecznie). Określony sposób przeplatania ze sobą nitek wątku i osnowy to splot tkacki – wyróżniamy sploty zasadnicze i pochodne.
Dzianiny
Powstają w procesie dziania z jednej lub z wielu nitek przez formowanie i łączenie oczek. Rozróżniamy dzianiny rządkowe – z jednej nitki i kolumienkowe – z wielu nitek.
Materiały otrzymywane bezpośrednio z włókien
Czyli filce i włókniny.
Przędziny przeszywane gładkie i puszyste
Powstają w wyniku przeszywania runa lub nitek (gładkie) lub poprzez wprowadzanie nitek i luźnych włókien w uprzednio przygotowany materiał, nie wszywając ich (puszyste).
Ażury
Gaza, tiule, koronki – klockowe, haftowane i raszlowe.
Nazwy handlowe przykładowych popularnych materiałów odzieżowych:
Adamaszek – tkanina z wysokojakościowej bawełny.
Aksamit – przyjemny w dotyku materiał z okrywa włosową do 3 mm.
Alpaka – lekka tkanina z przędzy czesankowej, o splocie płóciennym, z nitkami moheru lub alpaki, należy do błyszczących i bardzo sprężystych tkanin.
Batyst – cienka tkanina bawełniana lub lniana o splocie płóciennym.
Bouclé – tkanina z pęczkami i supełkami.
Brokat – ciężka tkanina o wzorach żakardowych, często przetykana błyszczącymi nićmi.
Drelich – gruba i wytrzymała tkanina o splocie skośnym lub jodełkowym.
Dżins – wytrzymała tkanina bawełniana o skośnym splocie wątkowym, najczęściej nitka osnowy barwiona jest na niebiesko, a wątku na biało.
Dżersej – cienka dzianina.
Etamina – delikatna tkanina o splocie gazejskim, często bawełniana.
Flanela – tkanina o splocie płóciennym lub skośnym, z nici melanżowych, lekko drapana, a co za tym idzie dość miękka i przyjemna w dotyku.
Flausz – gruba tkanina z przędzy zgrzebnej, z długa okrywą włosową.
Flock – tkanina z aksamitnymi, wypukłymi wzorami.
Frotte – gruba, miękka tkanina bawełniana z gęstymi pętelkami.
Gabardyna – gęsta tkanina o widocznym splocie skośnym, prawa strona gładka.
Gipiura – ciężka, ażurowa koronka, materiał wyszywa się maszynowo, a tło haftu się usuwa.
Krepa – matowa tkanina o lekko pomarszczonej powierzchni, rozróżniamy różne rodzaje krepy (chińska, piaskowa, korowa, satynowa).
Kresz – tkanina o załamującej się powierzchni, nierównomiernie marszczona i zagniatana.
Kurza stopka – materiały, których wzory to kwadraciki z przedłużonymi rogami.
Loden – średniej grubości lub gruba tkanina z przędzy zgrzebnej, czasem zdobiona nitkami innego koloru. Gęsta i trwała.
Organdyna – barwiony, drukowany lub haftowany batyst, przezroczysty i sztywny.
Organza – przezroczysta, sztywna tkanina o splocie płóciennym.
Pepita – tkanina w małą, jasno – ciemną kratę, która w przeciwieństwie do kurzej stopki nie tworzy ząbkowanych wzorów.
Pika – podwójna tkanina bawełniana o pikowanym wzorze.
Ryps – tkanina z prążkami przebiegającymi zwykle zgodnie z kierunkiem wątku.
Plusz – przyjemna w dotyku tkanina lub dzianina z długa okrywa włosową.
Szantung – grubsza tkanina z jedwabiu dębowego o splocie płóciennym, z osnową z nitek greżowych i wątkiem z nitek płomykowych.
Szyfon – bardzo delikatna tkanina o splocie płóciennym, z nitek krepowych, wytłaczana.
Sztruks – tkanina najczęściej bawełniana z charakterystycznymi prążkami.
Tafta – tkanina lekko prążkowana, sztywna.
Tiul – wyrób ażurowy o wyglądzie plastra miodu, gładki lub haftowany.
Tkanina wełniana w prążki – ciemna tkanina w jasne, podłużne, wąskie paski.
Tweed – tkanina z przędzy zgrzebnej, sprawia wrażenie ręcznie tkanej. Tkana z grubych, kolorowych, nierównomiernych nitek, wątek i osnowa różnią się kolorem.
Welur – miękki, drapany materiał z krótką gęsta lub prasowaną okrywą.
Żakard – bogato zdobiona tkanina o zmiennym splocie atłasowym, wzory jedno lub wielokolorowe.
Żorżeta – tkanina o splocie krepowym lub płóciennym, szorstka w dotyku.